Dehydrogenaza glukozo - 6 - fosforanowa jest enzymem katalizującym pierwszy etap przemian w odgałęzieniu utlaniającym szlaku pentozofosforanowego. Niedobór enzymu w krwinkach wywołuje niedokrwistość hemolityczną, chorobę , której dziedziczenie jest sprzężone z płcią. Choroba powoduje zniszczenie czerwonych krwinek, ponieważ nie zawierają one mitochondriów, więc nie mają alternatywnej drogi do wytwarzania NADHP.

Funkcją NADHP w czerwonych krwinkach jest redukcja disiarczkowej formy glutationu (GSSG) do formy zredukowanej, hydrosulfidowej (GSH), katalizowana przez reduktazę glutationową. Zredukowany glutation odgrywa rolę antyutleniacza, a jako bufor hydrosulfidowy utrzymuje reszty cysteinowe hemoglobiny i innych białek czerwonych krwinek w formie zredukowanej. Zredkowany glutation GSH jest konieczny do utrzymania prawidłowej struktury czerwonych krwinek. Przy jego niedoborze komórki ulegaja hemolizie (przechodzenie hemoglobiny do osocza krwi w wyniku zniszczenia erytrocytów).

Niedobór dehydrogenazy glukozo - 6 - fosforanowej w pewnych waruknach może być korzystny. Na tę przypadłość 'cierpi' ok. 11% amerykańskich Murzynów. Stwierdzono, że niedobór enzymu chroni organizm przed malarią. Powodujacy ją pasożyt potrzebuje do swojego rozwoju m. in. zredukowanego glutationu. Przy zmniejszonej ilości dehydrogezany w krwinkach, mniejsza ilość GSH może być wytworzona w reakcji redukcji GSSG, a co za tym idzie, rozwój malarii zostaje zahamowany.
Niedobór dehydrogenazy glukozo - 6 - fosforanowej może być wywołany pamachiną. W 1926 roku wprowadzno ją na rynek jako lek przeciwko malarii. W większości przypadków pamachina była dorze tolerowana, jednak u niektórych pacjentów następowało znaczne pogorszenie stanu zdrowia. Mocz stawał się czarny, pojawiała się żółtaczka, a zawartość hemoglobiny we krwi gwałtownie malała. Znaczne zniszczenie krwinek powodowało niekiedy śmierć pacjentów. Taka nieprawidłowa reakcja na lek może być uwarunkowana genetycznie. Jest to przykład łączonego wpływu środowiska i dziedziczności na generowanie chorób.





Zródło: L. Stryer, Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000

Tagi: dehydrogenaza glukozo - 6 - fosforanowa glutation niedokrwistość hemolityczna pamachina malaria