Ludowa medycyna od dawna twierdziła, że "marchewka jest dobra na oczy". Twierdzenie to jest słuszne, ponieważ chemia marchwi i procesy widzenia są ze soba związane.
Marchew bogata jest w czerwonopomarańczowy alken: β-karoten (na rys.), źródło witaminy A. β-karoten przekształcany jest dziąki enzymom wątroby w witaminę A, w wyniku: utlenienia do aldehydu (trans-retinal). Witamina A ulega izomeryzacji do 11-cis-retinalu - światłoczułego pigmentu, na którym bazują procesy widzenia organizmów żywych.

W siatkówce oka istnieją dwa typy światłoczułych komórek:
1) pręciki, ok. 100 mln, odpowiadają głównie za procesy widzenia w przyćmionym świetle; 11-cis-retinal przekształca się w rodotrypsynę, światłczułą substancję zbudowaną z białka zwanego opsyną i z 11-cis-retinalu.
2) czopki, ok. 3 mln, odpowiadają za procesy widzenia w jasnym świetle i za rozpoznawanie jaskrawych barw

Gdy światło pada na komórkę pręcikową, zachodzi izomeryzacja rodotrypsyny i powstaje trans- rodotrypsyna, zwana metarodotrypsyną II. Izomeryzacji towarzyszy zamina geometrii cząsteczki, powodująca powstanie impulsu nerwowego, który wysyłany jest do mózgu. Tam odbierany jest on jako wrażenie wzrokowe.




Zródło: J. McMurry, Chemia organiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000


Tagi: marchewka witamina A rodotrypsyna karoten procesy widzenia