Kinetykę więkoszości reakcji chemicznych można zbadać, a stałe równowagi i szybkości reakcji zmierzyć. W przypadku eksplozji szybkość reakcji jest tak duża oraz przebiega wg bardzo złożonych mechanizmów, że całkowite zrozumienie procesu jest utrudnione.
Eksplozje chemiczne charakteryzują się sontanicznym rozerwaniem cząsteczek, które rekombinując, dają głównie gazowe produkty (N₂, H₂O, CO₂). Gorące gazy rozprzestrzeniają się, tworząc niszczycielską falę uderzeniową, która może przemieszczać się z prędkością rzędu 9 000 m / s (ok. 32 400 km / h) i generować ciśnienie ok. 700 000 atm, co powoduje ogromne zniszczenia fizyczne.

Podział materiałów wybuchwych w zależności od czułości na wstrząs:
1) pierwszorzędowe
np. Pb(N₃)₂, są najbardziej czułe na ciepło i wstrząs; stosowane sa w detonatorach, spłonkach i zapalnikach, produkowanych dla potrzeb wojska i inicjujących materiały wybuchowe drugorzędowe
2) drugorzędowe, kruszące
są mniej czułe na ciepło i wstrząs i zarazem bezpieczniejsze w transporcie i w produkcji. Łatwo się palą, lecz nie wybuchają w momencie zapalenia w powietrzu - większość z nich może detonować dopiero wtedy, gdy nastąpi eksplozja inicjatora - materiału pierwszorzędowego.

Pierwszym handlowym materiałem kruszącym była "nitrogliceryna", otrzymana w 1847 r. w wyniku reakcji gliceryny z kwasem azotowym (V), w środowisku kwasu siarkowego (VI). Alfred Nobel po opracowaniu bezpiecznej syntezy materiału wprowadził go na rynek w 1865 r. pod nazwą dynamit.
Wspólczesny dynamit jest stosowany w kamieniołomach i przy przygotowaniu podkładów drogowych jako mieszanina azotanu amonu i nitrogliceryny, zaadsorbowana na ziemii okrzemkowej.

Materiały wybuchowe stosowane jako wypełniacze bomb lub amunicji muszą wykazywać małą czułość na wstrząs spowodowany odpaleniem i dobrą trwałość w trakcie przechowywania.
Najpopularniejsze materiały wybuchowe:
TNT, trotyl (trinitrotoluen);
HMX, oktogen (środek wybuchowy Jego Wysokości);
RDX, heksogen (środek wybuchowy ośrodka badawczego), preparowany z woskami lub syntetycznymi polimerami (plastikowe materiały wybuchowe), stosowany przez terrorystów.




Zródło: J. McMurry, Chemia organiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000

Tagi: materiały wybuchowe dynamit TNT HMX RDX